విశాఖ పట్నం జిల్లా వివరణ

విశాఖ పట్నం జిల్లా వివరణ

మండలాలు ( 42 )

• 1. చింతపల్లి
• 2. కొయ్యూరు
• 3. గూడెం కొత్తవీధి
• 4. పాడేరు
• 5. గంగరాజు మాడుగుల
• 6. ముంచింగి పుట్టు
• 7. పెద బాయలు
• 8. హుకుం
• 9. అరకులోయ
• 10. అనంతగిరి
• 11. దుంబ్రీగూడ
• 12. చోడవరం
• 13. రావికమతం
• 14. బుచ్చయ్య పేట
• 15. చీడికాడ
• 16. మాడుగుల
• 17. నర్సీపట్నం
• 18. కోరుకొండ
• 19. రోలుగుంట
• 20. కోతవూరట్ల
• 21. మాకవారి పాలెం
• 22. నాతవరం
• 23. నక్కపల్లి
• 24. పాయకారావు పేట
• 25. యలమంచిలి
• 26. యస్. రాయవరం
• 27. అచ్యుతాపురం
• 28. రాంబిల్లి
• 29. అనకాపల్లి
• 30. మునగపాక
• 31. కశింకోట
• 32. కె. కోటపాడు
• 33. దేవరపల్లి
• 34. సబ్బవరం
• 35. పరవాడ
• 36. విశాఖ పట్నం
• 37. పెందుర్తి
• 38. గాజువాక
• 39. పెద గంట్యాడ
• 40. భీముని పట్నం
• 41. పద్మనాభం
• 42. ఆనందపురం

జిల్లా కేంద్రం : విశాఖ పట్నం

వైశాల్యము : 11,161 చ.కి.మీ

రాష్ట్ర వైశాల్యములో ఈ జిల్లా వైశాల్యము : 4:06 శాతం

జనాభా (2001 ) : 38,16,820

పురుషులు : 19,23,999

స్త్రీలు : 18,92,821

జనసాంద్రత : 339 ( 9వ స్థానం)

జనాభా నిష్పత్తి ( స్త్రీ ,పురుష ) : 984 :1000

జనాభా పెరుగుదల : 27 శాతం

అక్షరాశ్యత : : 60.59శాతం

పట్టణ ప్రాంత అక్షరాశ్యత : : 70.38 శాతం

గ్రామాల్లో అక్షరాశ్యత : : 28.54 శాతం

పురుషులలో అక్షరాశ్యత : : 69.81 శాతం

స్త్రీలలో అక్షరాశ్యత : : 51.23 శాతం

ఓటర్లు పురుషులు (1998 ) : 12,01,822

ఓటర్లు స్త్రీలు : 12,12,331

షెడ్యూల్ద్ కులాలు : 2,56,936

షెడ్యూల్ద్ తెగలు : 4,68,886

పార్లమెంటు నియోజక వర్గాలు : 2 ( విశాఖ పట్నం, అనకాపల్లి )

అసెంబ్లీ నియోజక వర్గాలు : 13

మున్సిపాలిటీలు : 13

ప్రాధమిక ఉన్నత పాఠశాలల సంఖ్య : 3806

సెకండరి పాఠశాలల సంఖ్య : 421

బ్యాంకులు : 235

కార్పోరేషన్ : 1) విశాఖపట్నం

వర్షపాతం : 1085 మి.మీ

అడవులు : 4,77,791 హెక్టారులు

ఆసుపత్రులు : 48

వైద్యుల సంఖ్య : 502

ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రాలు : 48

డిస్పెన్సరీలు : 31

పోస్టాఫీసులు : 700

మండలాలు : 39

జిల్లా పరిషత్ ( జడ్పీటీసీ )లు : 39

మండల పరిషత్ ( ఎంపీటీసీ ) లు : 596

ప్రధాన పట్టణాలు : 9

గ్రామాలు : 3,692

గ్రామ పంచాయితీలు : 1,064

చిన్న తరహా పరిశ్రమలు : 7080

భారీ మద్య తరహా పరిశ్రమలు : 61

సాగు భూమి : 4.73 లక్షల హెక్టార్లు

రెవెన్యూ డివిజన్లు : 3. (1. విశాఖ పట్నం 2.నర్సీపట్నం, 3.పాడేరు )

రవాణా :

కలకత్తా నుంచి మద్రాసు పోయే 5వ నంబరు జాతీయ రహదారి 109 కి.మీ ప్రయాణం చేస్తుంది. జిల్లాలో ప్రభుత్వం ఆధ్వర్యంలో 1357 కి.మీ రోడ్లు వున్నాయి.

ముఖ్య నదులు :

గోస్తనీ, వరాహ, మాచ్ ఖండ్, శారద, తాండవ, వర్ష, చంపావతి, నెల్లిమర్ల, గంభీరాల గడ్డ, నరవగడ్డ

ముఖ్యపంటలు : వరి, రాగులు, పెసలు, ఉలవలు, వేరుశనగ,నువ్వులు, చెరకు, జనుము, నీరుల్లి

ఖనిజములు: మాంగనీసు, గ్రాఫైటు, ఇనుము, మాగ్నటైట్, బాక్సైట్

ముఖ్య పరిశ్రమలు :

బెల్లం, చెక్కెర, జనపనార, ఎరువులు, సిమెంటు, ఓడల నిర్మాణము, పెట్రోలు శుద్ది కర్మాగారము, ఉక్కు కర్మాగారము మొదలగునవి.

ప్రధాన పట్టణాలు : విశాఖపట్నం, భీమునిపట్నం, అనకాపల్లి, నర్సీపట్నం, చోడవరం, యలమంచిలి

శాసన సభ నియోజక వర్గాలు :

• 1. భీమునిపట్నం,
• 2. విశాఖపట్నం - I,
• 3.విశాఖపట్నం - II,
• 4. పెందుర్తి,
• 5. మాడుగుల,
• 6. ఛోడవరం,
• 7. అనకాపల్లి,
• 8. పరవాడ,
• 9.యలమంచిలి,
• 10. పాయకరావు పేట,
• 11. నర్సీపట్నం,
• 12. పాడేరు,
• 13. చింతపల్లి.

చూడదగ్గ ప్రదేశాలు :

బి.హెచ్.పి.వి, ఓడరేవు, హిందూస్తాన్ షిప్ యార్డ్, కోరమాండల్ ఎరువుల కర్మాగారము, అరకులోయ, బొర్రాగుహలు, అనంతగిరి, భీమునిపట్నం, కశింకోట, ఆర్.కె. బీచ్, ఋషికొండ, విశాఖపట్నం నౌకాశ్రయం, సింహాచలం (వరహ నరసింహ స్వామి దేవాలయం)

జిల్లా సరిహద్దులు :

ఉత్తరాన విజయనగరం జిల్లా, దక్షిణాన తూర్పు గోదావరి జిల్లా, తూర్పున బంగాళాఖాతం, పశ్చిమాన ఒరిస్సారాష్ట్రం.

జిల్లా చరిత్ర :

స్వాతంత్రానికి పూర్వం ఈ జిల్లా దేశంలోనే అతి పెద్ద జిల్లాగా ఉండేది. ఈప్రాంతాన్నిపూర్వం మౌర్యులు, శాతవాహనులు ,విష్ణుకుండినులు, చాళుక్యులు, గజపతులు, విజయనగర రాజులు, గోల్కొండ నవాబులు పరిపాలించారు. చివరగా ఇది బ్రిటీషువారి పాలనలోనికి వచ్చింది. 1879లో వీరయ్య దొర ఆధ్వర్యంలో రంప తిరుగుబాటు, 1922లో కొండజాతివారైన సవరల విప్లవం జరిగాయి. అల్లూరి సీతారామరాజు ఆధ్వర్యంలో రంప చోడవరం, అడ్దతీగెల, నర్సీపట్నం ప్రాంతాలలో బ్రిటీష్ పాలనకు వ్యతిరేకంగా మన్యం తిరుగుబాటు వంటి ఉద్యమాలు మొత్తందేశ ప్రజలను ఉత్తేజపరిచాయి. బ్రిటీషు ప్రభుత్యం ఉద్యమ నాయకులను పాశవికంగా కాల్ఛివేసింది. స్వాతంత్ర్యం తరువాత ఈ జిల్లా రెండుసార్లు విభజింపబడి కొన్ని ప్రాంతాలు శ్రీకాకుళం, విజయనగరం జిల్లాలకు బదిలీ చేయబడినాయి.

జిల్లాలో 42% అడవులు విస్తరించి వున్నాయి. అనంతగిరి, చింతపల్లి, సీలేరు, మినుమలూరు, అరకులోయ, భీమునిపట్నం పర్యాటకులను విశేషంగా ఆకర్షిస్తున్నాయి. ఏటికొప్పాక గ్రామం ఆట బొమ్మల తయారీకి ప్రసిద్ది వహించింది. కాశీపట్నం ప్రాంతంలో 86,364 మెట్రిక్ టన్నుల అపెటైట్ ఖనిజం ఉన్నట్లు కనుగొనబడింది. చింతపల్లి వద్ద బాక్సైట్, కాశీపట్నం వద్ద వెర్మిక్యులేట్, నక్కపల్లి వద్ద బంకమట్టి లభిస్తున్నాయి. వాతావరణంలో తేమ ఎక్కువగా ఉంటుంది. ఈ జిల్లా తరచుగా తుఫాన్ తాకిడికి గురవుతూ ఉంటుంది. మొత్తం భూమిలో 30% సాగుచేయబడుతుంది. 40% భూములకు నీటి సౌకర్యం ఉంది.

1933లో విశాఖపట్నంలో ఓడరేవు నిర్మించబడింది. విశాఖపట్నంలో ఎన్నో కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలు స్థాపించబదినాయి. దేశంలోకెల్లా అత్యంత సహజమైన ఓడరేవుగా విశాఖపట్నం ప్రసిద్దిగాంచింది. సింహాచలం పుణ్యక్షేత్రం ఈ జిల్లాలోనే ఉంది. నౌకా, విమాన, రక్షణ యంత్ర పరికరాలు, చమురు శుద్ధికి సంభందించిన రంగాలలో ఉపాధి అవకాశాలు కల్పించబడినాయి.